Để phát triển các nền bóng đá trong khu vực, mỗi châu lục hay khu vực lại thường có những giải đấu lớn giúp các đội tuyển quốc gia các nước có cơ hội cọ sát và cùng nhau phát triển. Ở châu á thì có ASIAN CUP, châu âu thì có Euro, vậy bạn đã biết Copa America là giải gì chưa. Giải đấu này có bao nhiêu đội tham gia, thể thức thi đấu thế nào và đội chiến thắng sẽ có phần thưởng là gì, hãy cùng Xoilac tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Giới thiệu tổng quan về Copa America là giải gì
Cúp bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL Copa América), trước năm 1975 được biết đến là Giải vô địch bóng đá Nam Mỹ, là một giải đấu bóng đá nam giữa các đội tuyển quốc gia từ Nam Mỹ nhằm xác định nhà vô địch của khu vực này. Đây là giải đấu bóng đá châu lục lâu đời bậc nhất và là một trong những giải đấu danh giá nhất trên thế giới, thu hút sự tham gia của nhiều ngôi sao hàng đầu.
Từ năm 1993, giải đấu thường có sự tham gia của 12 đội bóng, bao gồm 10 đội tuyển quốc gia từ CONMEBOL và hai đội bổ sung từ các liên đoàn khác. Các đội bóng từ Bắc Mỹ và châu Á thường xuyên được mời tham gia. Mexico đã tham gia mọi giải đấu từ năm 1993 đến 2016 và đã hai lần giành ngôi á quân, đây là thành tích cao nhất đối với một đội không thuộc CONMEBOL.
Một đội bổ sung khác thường được chọn từ CONCACAF, ngoại trừ năm 1999 khi đội tuyển Nhật Bản từ AFC tham gia và năm 2019 khi cả Nhật Bản và Qatar đều góp mặt. Phiên bản đặc biệt năm 2016, Copa América Centenario, có 16 đội tham gia, với sự góp mặt của sáu đội từ CONCACAF cùng với 10 đội từ CONMEBOL.
Trong 47 lần tổ chức kể từ khi khai mạc vào năm 1916, tám trong số mười đội tuyển quốc gia thuộc CONMEBOL đã từng giành chức vô địch ít nhất một lần, ngoại trừ Ecuador và Venezuela. Argentina và Uruguay đều đã giành được 15 chức vô địch, nhiều nhất trong lịch sử giải đấu. Argentina là nước chủ nhà nhiều lần nhất với chín lần tổ chức, lần đầu tiên vào năm 1916.
Hoa Kỳ là quốc gia duy nhất không thuộc CONMEBOL từng tổ chức giải đấu này, vào năm 2016. Đặc biệt, trong ba lần (1975, 1979 và 1983), giải đấu được tổ chức trên khắp nhiều quốc gia Nam Mỹ. Ngoài các năm không tổ chức như 1931, 1933, 1943, 1951, 1961, 1965, 1969, 1971, 1973, 1981, 2003, 2013, và 2023, Copa América vẫn luôn là sự kiện được mong chờ của làng bóng đá thế giới.
>> Đọc thêm thông tin Euro là giải bóng đá gì – Thông tin về Euro 2024
Các cột mốc lịch sử quan trọng trong quá trình phát triển giải Copa America
Thời kỳ đầu
Bóng đá Nam Mỹ có lịch sử lâu đời, với đội bóng đá đầu tiên là Câu lạc bộ bóng đá và cricket Lima, được thành lập ở Peru vào năm 1859, và Hiệp hội bóng đá Argentina được thành lập vào năm 1893. Đầu thế kỷ 20, bóng đá trở nên phổ biến hơn và giải đấu quốc tế đầu tiên trên lục địa Nam Mỹ diễn ra vào năm 1910 tại Argentina để kỷ niệm 100 năm Cách mạng Tháng Năm. Chile và Uruguay tham gia, nhưng sự kiện này không được CONMEBOL công nhận là Copa America chính thức.
Năm 1916, để kỷ niệm 100 năm độc lập, Argentina tổ chức giải đấu từ ngày 2 đến 17 tháng 7, với sự tham gia của Argentina, Chile, Uruguay và Brazil. Tên gọi khi đó là Campeonato Sudamericano de Football, cũng là phiên bản đầu tiên của Copa América hiện nay. Uruguay giành chiến thắng sau khi đánh bại chủ nhà Argentina trong trận đấu quyết định tại Estadio Câu lạc bộ đua xe ở Avellaneda.
Thành công của giải đấu khiến ông Héctor Rivadavia, một ủy viên của Hiệp hội bóng đá Uruguay, đề xuất thành lập một liên minh các hiệp hội bóng đá của Argentina, Brazil, Chile và Uruguay. Ngày 9 tháng 7, ngày độc lập của Argentina, CONMEBOL chính thức được thành lập. Năm 1917, giải đấu tiếp tục được tổ chức tại Uruguay, nơi Uruguay lại vô địch sau khi đánh bại Argentina 1–0 trong trận chung kết. Dịch cúm ở Rio de Janeiro buộc phải hủy giải năm 1918, nhưng Brazil đã tổ chức giải năm 1919 và lần đầu tiên lên ngôi vô địch. Uruguay đòi lại ngôi vương vào năm 1920.
Sự gián đoạn
Giải đấu bị gián đoạn sau kỳ World Cup đầu tiên năm 1930 do mâu thuẫn giữa Uruguay và Argentina. Đến năm 1935, Copa America mới trở lại. Năm 1939, Peru đăng cai và lần đầu tiên vô địch, còn Ecuador lần đầu tham gia.
Năm 1941, Chile tổ chức giải để kỷ niệm 400 năm thành lập Santiago, nhưng bị Argentina đánh bại trong trận chung kết. Uruguay tổ chức và giành chiến thắng năm 1942. Giai đoạn này, giải đấu bị gián đoạn nhiều lần và không được CONMEBOL công nhận chính thức. Argentina đã giành ba chức vô địch liên tiếp vào các năm 1945, 1946 và 1947.
Sau giai đoạn này, giải được tổ chức không thường xuyên, với các đội tuyển quốc gia không mấy mặn mà. Bolivia giành chức vô địch đầu tiên vào năm 1963, còn Venezuela lần đầu tham dự vào năm 1967. Việc thành lập Copa Libertadores năm 1959 cũng ảnh hưởng đến số lượng khán giả.
Sau 8 năm gián đoạn, Copa America quay trở lại vào năm 1975 và chính thức được gọi tên này. Giải không có địa điểm cố định, các trận đấu diễn ra trong suốt cả năm tại các quốc gia tham gia.
Sự thay đổi
Năm 1986, CONMEBOL quyết định luân phiên tổ chức giải tại các quốc gia thành viên theo bảng chữ cái ABC. Từ 1987 đến 2001, giải được tổ chức 2 năm một lần. Giải đấu bắt đầu nhận được sự phủ sóng truyền hình ở châu Âu và Bắc Mỹ. Năm 1987, Argentina tổ chức giải sau 28 năm nhưng chỉ giành hạng tư, trong khi Uruguay vô địch.
Brasil giành danh hiệu quốc tế đầu tiên từ năm 1970 khi vô địch Copa America 1989 trên sân nhà. Argentina vô địch năm 1991 tại Chile, nhờ sự tỏa sáng của Gabriel Batistuta. Từ năm 1993, giải đấu mở rộng lên 12 đội, với 10 đội Nam Mỹ và 2 đội từ Bắc Mỹ là Mexico và Hoa Kỳ.
Uruguay vô địch năm 1995 với tư cách chủ nhà, chấm dứt khủng hoảng bóng đá Uruguay. Brasil giành 4 chức vô địch trong 5 kỳ từ 1997 đến 2007. Colombia vô địch lần đầu tiên vào năm 2001 khi Honduras loại Brasil ở tứ kết.
Từ 2001 đến 2007, giải đấu tổ chức 3 năm một lần, sau đó quay lại chu kỳ 4 năm. Argentina tổ chức giải năm 2011 nhưng thua Uruguay ở tứ kết. Uruguay vô địch sau khi đánh bại Paraguay trong trận chung kết.
Chile giành chức vô địch đầu tiên vào năm 2015 khi đánh bại Argentina trên chấm luân lưu. Năm 2016, Copa América Centenario kỷ niệm 100 năm giải đấu được tổ chức tại Hoa Kỳ, mở rộng lên 16 đội. Chile tiếp tục bảo vệ ngôi vô địch bằng cách đánh bại Argentina trên chấm luân lưu.
Năm 2019, Brasil vô địch sau khi đánh bại Peru. CONMEBOL quyết định tổ chức giải vào năm chẵn, đồng thời áp dụng VAR lần đầu tiên. Argentina vô địch lần thứ 15 vào năm 2021 khi đánh bại Brasil, giải đấu được tổ chức tại Brasil do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
Copa America dự kiến sẽ tiếp tục được tổ chức theo chu kỳ 4 năm một lần, với nhiều thay đổi tiềm năng trong tương lai.
Thể thức thi đấu và các thay đổi quan trọng trong quy định thi đấu của Copa America
Thể thức hiện tại:
Copa America hiện nay có một thể thức thi đấu đầy hấp dẫn và cạnh tranh, thu hút sự quan tâm lớn từ người hâm mộ bóng đá trên khắp thế giới. Với sự tham gia của 12 đội tuyển quốc gia hàng đầu Nam Mỹ, giải đấu kéo dài hơn một tháng và được tổ chức tại quốc gia chủ nhà. Thể thức thi đấu được chia thành hai giai đoạn chính: vòng bảng và vòng loại trực tiếp.
Trong vòng bảng, 12 đội tuyển được chia thành ba bảng, mỗi bảng gồm 4 đội. Các đội sẽ thi đấu vòng tròn trong bảng, với mỗi đội thi đấu ba trận đấu. Hai đội đứng đầu từ mỗi bảng sẽ tiến vào vòng loại trực tiếp, cùng với hai đội hạng ba có thành tích tốt nhất.
Trong vòng loại trực tiếp, các đội chỉ thi đấu mỗi trận một lượt duy nhất. Trận đấu có thể được quyết định trong 90 phút chính thức hoặc có thêm hiệp phụ 30 phút. Nếu trận đấu vẫn hòa sau hiệp phụ, thì quyết định sẽ được đưa ra thông qua loạt sút luân lưu.
Các thay đổi quan trọng trong quá khứ:
Copa America đã trải qua nhiều sự thay đổi quan trọng trong quá khứ để nâng cao chất lượng và sự hấp dẫn của giải đấu. Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất là việc chuyển từ thể thức sân nhà và sân khách sang thể thức thi đấu tại quốc gia chủ nhà, cùng với việc tăng số lượng đội tham dự từ 10 lên 12.
Hệ thống điểm cũng đã trải qua điều chỉnh, khi số điểm cho một trận thắng được tăng từ 2 lên 3 điểm, từ năm 1995. Điều này đã tạo điều kiện cho sự cạnh tranh gay gắt hơn và khích lệ các đội tuyển thi đấu hết mình để giành chiến thắng.
Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ vạch vôi điện tử Goal-line và trợ lý video hỗ trợ trọng tài (VAR) từ các kỳ thi đấu gần đây cũng là một bước tiến quan trọng, giúp tăng tính công bằng và chính xác trong trọng tài.
Tất cả những thay đổi này đã giúp Copa America trở thành một giải đấu hàng đầu trên thế giới, thu hút sự quan tâm và hâm mộ từ các cộng đồng bóng đá toàn cầu.
Thông tin thú vị về chiếc cúp vô địch của giải Copa America
Chiếc cúp vô địch của Copa America là biểu tượng quý giá của sự thành công và vinh quang trong làng bóng đá Nam Mỹ. Ngày nay, nó đóng vai trò là nguồn cảm hứng và khao khát của các đội tuyển, khi họ cống hiến mọi nỗ lực để giành chiến thắng và vươn lên đỉnh cao của giải đấu danh giá này.
Cúp Copa América đầu tiên đã được tạo ra vào năm 1910, khi Argentina tổ chức một giải đấu để kỷ niệm 100 năm Cách mạng tháng Năm. Từ đó, nó đã trở thành biểu tượng vĩnh cửu của sự đoàn kết và sức mạnh của bóng đá Nam Mỹ.
Chiếc cúp hiện tại, mua vào năm 1916, nặng 9 kg và cao 77 cm, được làm bằng bạc nguyên chất, phản ánh sự cổ kính và trang trọng của giải đấu. Các tấm mảng trên đế của cúp được khắc tên các đội tuyển vô địch, tạo nên một dấu ấn lịch sử không thể phai nhòa.
Đặc biệt, để kỷ niệm 100 năm của Copa America, một chiếc cúp mới đã được thiết kế và giới thiệu vào năm 2016. Chiếc cúp này, cao 61 cm và nặng 7,1 kg, là một biểu tượng của sự đổi mới và phát triển không ngừng của giải đấu. Chile đã vinh dự giành chiếc cúp và được tặng nó vĩnh viễn, là một niềm tự hào không thể phai nhòa đối với họ.
Bên cạnh chiếc cúp chính, việc trao “Copa Bolivia” cho á quân từ năm 1997 là một biểu hiện đặc biệt của tinh thần fair play và tôn trọng trong làng bóng đá. Điều này là một minh chứng rõ ràng cho sự đoàn kết và tôn trọng giữa các đội tuyển, tạo nên một không khí thi đấu văn minh và công bằng.
Với mỗi kỳ Copa America diễn ra, chiếc cúp vô địch không chỉ là một biểu tượng của sự vinh quang, mà còn là nguồn cảm hứng không ngừng cho các thế hệ cầu thủ và người hâm mộ bóng đá trên khắp thế giới.
Lời kết
Trên đây là những thông tin cơ bản mà xoilac muốn gửi tới các bạn hy vọng rằng bạn đã hiểu hơn về Copa America là giải gì và có thêm những thông tin hữu ích về giải đấu này. Đừng quên theo dõi chuyên mục Bóng đá 24h của Xoilac để có thêm thật nhiều tin tức bóng đá hấp dẫn hơn mỗi ngày bạn nhé.
- Tìm hiểu về clb Lazio và những thông tin cần biết - Tháng Bảy 1, 2024
- Tìm hiểu clb Porto và những thông tin bạn cần biết - Tháng Sáu 28, 2024
- Tìm hiểu về clb Leipzig – Những thông tin cần biết - Tháng Sáu 25, 2024
